TİROİD KANSERLERİNDE RET PROTO ONKOGEN MUTASYON ANALİZİ

Yaklaşık 1/30.000 sıklıkta görülen multipl endokrin neoplazi (MEN 2), klinik olarak üç alt grupta sınıflandırılmaktadır:

  • MEN 2A (Olguların %60-90’ı)
  • FMTC (Olguların %5-35’i)
  • MEN 2B (Olguların ~ %5’i)

Alt tiplerin tanımlanması; prognozun belirlenmesi ve sürecin kontrolüne katkı sağlamaktadır.

MEN 2A, MEN 2B ve FMTC, medüller tiroid karsinomada (MTC) risk artışı ile ilişkilendirilmiştir. Sporadik medüller tiroid karsinomaların %1-7’si ve sporadik, nonsendromik feokromasitoma hastalarının  yaklaşık %5’i RET geninde klinik tablodan sorumlu bir mutasyonu taşımaktadır.

Tiroid kanserlerinin yaklaşık %5-10’unu oluşturan MTC vakalarının  yaklaşık %25’inin kalıtımsal olduğu tahmin edilmektedir.

  • MEN 2 sendromları otozomal dominant kalıtım göstermektedir.
  • MEN 2A vakalarının yaklaşık %5’i ile MEN 2B hastalarının yaklaşık %50’si de novo mutasyonlar taşımaktadır.
  • RET proto-onkogen, MEN2 ile ilişkili olduğu bilinen tek gendir.
  • MEN 2A görülen ailelerin yaklaşık %95’inde ekzon 10 veya 11‘de RET mutasyonu görülmektedir.
  • FTMC olgularının %85’inde ekzon 10 veya 11’de, nadir olarak ekzon 13, 14 veya 15’te RET mutasyonu saptanmaktadır.
  • MEN 2B, RET geninde olguların %95’inde  ekzon 16 kodon 918’de ve %3-4’ünde ekzon 15 kodon 883’de bulunan nokta mutasyonları nedeni ile görülmektedir.
  • FTMC’lerin %85’i ekzon 10 veya 11’deki RET mutasyonu sonucu oluşmaktadır. Ekzon 13, 14 veya 15’de bulunan mutasyonlar daha nadir FMTC’ye neden olabilmektedir.
  • MEN2B vakalarının %95’i RET geni ekzon16’daki, %3-4’ü ekzon 15’deki mutasyonlardan kaynaklanmaktadır.
  • Kemoterapi ve radyoterapinin  MTC’ye karşı daha az etkili olmasından dolayı, RET germline mutasyonlu hastalarda profilaktik tiroidektomi primer koruyucu önlemdir.
  • RET mutasyonun kodon pozisyonun belirlenmesi, agresif MTC’da  profilaktik tiroidektominin zamanlanması ve riskin öngörüsü için yol gösterici olabilmektedir.

Test Endikasyonları:

  • MTC veya feokromositoma vakalarında RET mutasyon araştırılması
  • MEN2A veya FMTC vakalarında klinik tabloya neden olan mutasyonların belirlenmesi
  • M918T ve A883F RET mutasyonları açısından negatif olan bireylerde MEN2B mutasyonlarının belirlenmes
  • MEN2B klinik tanısının doğrulanması
  • Mutasyonun saptanmasından sonra diğer aile üyeleri için pre-semptomatik test yapılması